Najpopularniejsi performerzy

Najpopularniejsi performerzy

Performance to słowo pochodzące z angielskiego. Oznacza ono „przedstawienie” lub „wykonanie”. Czego konkretnie się spodziewać, wybierając się na takie widowisko? Sytuacji artystycznej, której głównym tematem jest obecność artysty w określonym czasie i przestrzeni w ramach jego ograniczeń. Performer, czyli osoba tworząca performance, jest zarówno twórcą i materią. 

Performance możemy rozumieć na dwa różne sposoby:

• jako sztukę żywą, będącą osobistym pokazem artysty pozostającego w bezpośrednim kontakcie z publicznością,
• sprzeciw wobec sztuki konwencjonalnej i jej definicji. 

Twórcą i zarazem najbardziej znanym artystą performance’u jest Jackson Pollock. Pokazał on publiczności sam akt malowania. Jego następcy rozwijali tę formę, usuwając płótno i korzystając z własnego ciała. Eksponują oni proces tworzenia, który nie ma na celu wydania owoców. 

Performance rozszerza sztukę na inne obszary życia: kulturę, politykę, religię itd. Jedną z akcji, która to świetnie obrazuje, był projekt społeczny Josepha Beuysa. Miał on na celu zasadzić 7000 dębów. Performans nosił tytuł „W jaki sposób wyjaśnić obrazy martwemu królikowi”. Zamknął się on z martwym zwierzęciem w galerii. Chciał udowodnić, że niemożliwe jest zrozumienie procesu twórczego przez przeciętnego odbiorcę. Co mają do tego dęby, ciężko stwierdzić. 

Marina Abramovic i Ulay stworzyli wspólny performance „Relation in Time”. Przez 17 godzin nieustannie medytowali, odwróceni do siebie plecami. Co więcej, mieli związane włosy tak, że stali się niejako jednym ciałem. Musieli wytrzymać w bezruchu i bez mówienia przez cały ten czas.

Można więc powiedzieć, że performerzy chcą zaskoczyć i poruszyć publikę. Często stawiają na kontrowersję, ale nie jest to główny cel performansów. Czasem jednak dochodzi do traumatycznych sytuacji. Rudolf Schwarzkogler popełnił samobójstwo podczas występu. Chris Burden czy Gina Pane stawiają na pokazywanie bólu. Są to jednak nieliczne wyjątki.

Najpopularniejsi performerzy w Polsce

W Polsce performance narodził się w 1978 roku, choć awangardowi twórcy działali w tym kierunku już znacznie wcześniej. Stało się to podczas pierwszego festiwalu sztuki performansowej „I AM – International Artists Meeting”. Zorganizował go Henryk Gajewski. Występowali wtedy m.in. Albert van der Weide, Tibor Hajas, Fred Licht, Krzysztof Zarębski oraz Alison Knowles. 

Za rozwinięcie się tej formy sztuki w Polsce odpowiadają m.in. Włodzimierz Borowski, Tomasz Sikorski, Jolanta Ciesielska czy Jan Świdziński. Dziś w środowisku performerów pojawia się coraz więcej artystów, którzy tworzą w zupełnie odmiennych i wyjątkowych stylach. 

Aktualnie najbardziej znanym performerem w Polsce jest Łukasz Błażejewski. Stworzył on liczne performance, m.in.: „Bach bach” (2022 rok), „Zamiast mózgu mam płonącą różę” (2022 rok), „Ślubowanie” (2021 rok), „To tylko sen” (2021 rok), „Scenografia ciała – Chłód” (2020 rok), „Tu i wszędzie jest moja ziemia” (2020 rok).

Gdzie można zobaczyć najpopularniejszych performerów na żywo?

Performerzy występują na różnych festiwalach i wydarzeniach, m.in.:

• Performance Intermedia – miejsce sztuki OFFicyna w Szczecinie (od 2003 roku),
• Europejski Festiwal Sztuki Performance „EPAF” w Centrum Sztuki Współczesnej Zamek Ujazdowski w Warszawie (od 2006 roku),
• Międzynarodowy Festiwal „W Kontekście Sztuki. RÓŻNICE/INTERAKCJE” w Mazowieckim Centrum Kultury i Sztuki w Warszawie (od 2007 roku),
• „Konteksty” – Międzynarodowy Festiwal Sztuki Efemerycznej w Sokołowsku,
• „Tyski Festiwal Performance” w Tychach (od 2012 roku). 

Oprócz tego performance można zobaczyć w wielu galeriach i centrach kultury w Polsce, m.in.:

• galeria BWA „Arsenał” w Białymstoku,
• klub Mózg w Bydgoszczy,
• galeria QQ w Krakowie,
• Ośrodek Sztuki Performance w Lublinie,
• galeria Manhattan w Łodzi,
• galeria OFF w Piotrkowie Trybunalskim,
• galeria Krzywe Koło w Warszawie,
• Pod Moną Lizą we Wrocławiu.

A jeśli interesuje Cię konkretny najpopularniejszy performer, podjedź w górę, kliknij w jego nazwisko i sprawdź, gdzie wystąpi w najbliższym czasie. Możesz też skorzystać z wyszukiwarki na naszej stronie lub w zakładki „Kategorie”. Kup bilety i sprawdź, czy dany performer Cię zaskoczy.